Tag: De Riet

Er is een koe die vanouds bij ons rivierenlandschap hoort. De opmars van natuurinclusieve landbouw, biedt kansen voor MRIJ, Maas- Rijn- en IJsselvee.

In de podcast Rivierverhalen over de IJssel vertelt MRIJ-boer Tom Lugtenberg  met veel toewijding over zijn MRIJ-veestapel. Hij boert als zesde generatie van zijn familie op IJsselhoeve De Riet bij Olst.

Boer Tom geeft zes redenen waarom de rivierkoe uitstekend past in een die vraagt om vee dat zich laat combineren met respect voor natuur en landschap:

• ‘Deze roodbonte koe is robuust en kan dus vroeg weiden op lage kleigronden langs de rivier die nog drassig zijn. Door de vrij hoge hoeven kunnen ze soepel lopen in natte weilanden.’

• ‘De MRIJ-koe past bij het ruige landschap van de rivieren door een goede bespiering. De koe bouwt in de zomer reserves op, waar ‘ie in de winter op kan teren. De koe kan zichzelf redden als het moet.’

• ‘De MRIJ-koe is een dubbeldoel koe die melk geeft en zorgt voor goed vlees. Een gemiddelde melkkoe geeft 9.000 liter per jaar; een gemiddelde MRIJ-koe 7.500 liter. Maar per saldo leveren ze toch meer op, want ze hebben meer vet en eiwit in de melk en ze geven een hogere opbrengst als slachtkoe.’

• ‘De MRIJ-koe is een duurzame koe die lang meegaat. Ze houden het lang vol, gemiddeld ruim zeven jaar, terwijl reguliere melkkoeien er na dik vijf jaar de brui aan geven.’ 

• ‘De MRIJ-koe weerspiegelt het karakter van de streek: ze zijn rustig en bedaard. Echt een no-nonsens-koe.’

• ‘Het achterstel staat een beetje scheef. Het zijn compacte, klein dikkertjes. De uiervorm van een MRIJ-koe is minder fraai, maar de uierkracht is groter.’ 

MRIJ-melkfabriek

Tom en Ellis Lugtenberg werken samen met een plaatselijke ondernemer aan opstart van een kleine melkfabriek in Olst. Ze willen regionale melk- en zuivelproducten en vlees verkopen die met zorg en respect voor het IJssellandschap zijn geproduceerd. Het plan moet eind 2021 werkelijkheid worden.

Tot de komst van de Amerikaanse Holstein Friesian-koeien was MRIJ het meest gangbare ras in de melkveehouderij. Sinds de jaren zestig raakt dit ras uit de mode. Ondanks de opmars van de Holstein-koe, bleven er ook boeren de MRIJ-koe trouw. Met name in de IJsselvallei en op de Veluwe, maar ook elders.

Mond- en Klauwzeer ruiming

In 2001 kregen veel van die boeren een zware slag te verwerken toen hun veestapel moest worden geruimd om de uitbraak van mond- en klauwzeer te stoppen. Sindsdien is het aantal MRIJ-boeren nog minder geworden. Het aantal MRIJ-koeien in ons land wordt tegenwoordig geschat op 10.000.

MRIJ-boeren hebben zich ook verenigd in een vakvereniging, waarin ze fokkennis en ervaringen uitwisselen.

Geslacht Van Marle

Bij het grote publiek zijn koeien van het MRIJ-ras bekend geworden door de populaire streekromans van Annie Oosterbroek-Dutschun. Daarin gaat het over belevenissen van een boerenfamilie aan de IJssel bij Marle, een werkelijk bestaand IJssel-buurtschap tussen Hattem en Deventer.

De roodbonte MRIJ-koe staat ook vaak afgebeeld op schilderijen van IJssel-schilder Jan Voerman.